نقش انتخاب مواد و مصالح ساختمانی بر محیط‌زیست پایدار در مرمت بناهای تاریخی ایران مورد کاوی؛ ملات اتصال و بندکشی بناهای آجری

فرآیند ساخت و تولید مصالح نوین با بهره گیری از بازیافت مصالح و پودرهای معدنی و سرامیکی در مواد و مصالح تشکیل‌دهنده سیمان و قابلیت‌های کاربری متنوع در رنگ مناسب و دوام آجر، مورد توجه پروژه‌های عمرانی، معماری و شهرسازی است. با ظهور فناوری‌های برتر، استفاده از انواع ملات، پودر و خمیر مصالح و به‌ویژه سیمان‌های نوین، خواص فیزیکی و مکانیکی آن‌ها را متحول می‌سازد. انواع این ملات­ها علاوه بر نما و بناهای امروزی، در بناهای آجری تاریخی نیز کاربردهای حفاظتی و ترمیمی دارد. بررسی مواد معدنی پودری اثربخش، افزودنی‌های مجاز، روش به‌کارگیری و استفاده از اکسیدهای سرامیکی و تأثیر آن بر خواص خمیر و ملات پایه سیمانی و رس بسیار مهم است. ملات سیمانی حاوی رنگ‌دانه سرامیکی با طرح اختلاط پودر سنگ و ریزدانه پاسخ‌های مؤثری در تست و آزمون زمان گیرش، آزمایش مقاومت فشاری و مقاومت سایشی، ثبت و به انجام‌ رسانده است. این تحقیق بر اساس مشاهدات و تست آزمایشگاهی، کارگاهی و تصاویر میکروسکوپی به روش کاوشی و مقایسه‌ای صورت پذیرفت. نتایج به‌دست‌آمده بیانگر آن است که اغلب رنگ‌دانه‌ها در سرامیک‌های اکسیدی- معدنی همراه با افزودنی‌های مجاز موجب تنوع رنگی در محیط، زیبایی شهرها و افزایش مقاومت فشاری، مقاومت سایشی و حفاظت، در فرآیند مرمت خواهد شد. این رنگ‌دانه‌ها نه‌تنها بر تناسبات با بناهای آجری امروزی جهت اجرا تأثیرگذار است بلکه در بناهای تاریخی ایران جهت مرمت، همزیستی مطلوب و مؤثر ایجاد می‌کند و سازگاری با محیط‌زیست پایدار را افزایش می‌دهد.