1
دانش آموخته دکتری تخصصی مهندسی عمران- مهندسی محیطزیست، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، ایران.
2
عضو هیات علمی (استاد)، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، ایران.
3
عضو هیات علمی (دانشیار)، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، ایران.
4
عضو هیات علمی (استاد)، دانشکده شیمی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، ایران.
چکیده
نگرانیهای فزاینده درباره پتانسیل مواجهه انسان با انتشار نانوذرات و پیامدهای آن، توجه محققین را به سمت بررسی رفتار انتقال و نگهداشت این ذرات در محیطهای متخلخل، تحت شرایط گوناگون معطوف داشته است. دستیابی به درک دقیقتر از این رفتار، نیازمند توسعه مدلهای پیشبینیکننده قابل اعتماد است. در این راستا، هدف اصلی این تحقیق، بررسی نظاممند و تحلیلی مدلهای مختلف مبتنی بر یادگیری ماشین از ابعاد مختلف برای پیشبینی راندمان انتقال طیف وسیعی از نانوذرات و شناسایی ویژگیهای مهم است. برای دستیابی به این هدف، ابتدا مقالات منتشرشده برای نانوذرات انتخابشده جمعآوری شد. سپس الگوریتمهای یادگیری ماشین شامل رگرسیون خطی، k نزدیکترین همسایه، رگرسیون بردار پشتیبان، درخت تصمیمگیری، جنگل تصادفی، رگرسیون تقویتکننده گرادیان و شبکههای عصبی مصنوعی بررسی شدند. در اکثر این الگوریتمها میزان نگهداشت بهعنوان متغیر پاسخ و خصوصیات نانوذرات، محیط متخلخل و جریان بهعنوان متغیرهای پیشگو در نظر گرفته میشوند. نتیجه مطالعات نشان داد که الگوریتمهای جنگل تصادفی، شبکه عصبی مصنوعی و درخت تصمیم به ترتیب با 27%، 23% و 14% بیشترین کاربرد را در پیشبینی انتقال نانوذرات در محیط متخلخل دارند. تجزیه و تحلیل اهمیت متغیرها نشان میدهد که پنج متغیر از جمله قدرت یونی، حجم حفرات، پتانسیل زتای ذرات، غلظت ورودی و قطر نانوذرات بیشترین تاثیر را بر این فرآیند دارند. از الگوریتمهای پیشبینیکننده ذکرشده در این تحقیق میتوان برای کنترل و مدیریت انتشار نانوذرات مورد استفاده در صنایع مختلف در محیط و کاهش خطرپذیری سلامت آن استفاده نمود.